နိုင်ငံတော်ကင်ဆာအစီအစဉ်များက COVID-19 ကူးစက်ရောဂါကို တုံ့ပြန်ပုံ

Jason Semprini, PhD, MPP မှ
ကျွန်ုပ်တို့အများစုသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွင်း ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည့် မသေချာမရေရာမှုနှင့် ကြောက်မက်ဖွယ်ရာများကို မေ့လျော့လိုကြသော်လည်း သင်ခန်းစာများ (သို့မဟုတ် သင်ယူရန် ငြင်းဆိုခြင်း) သည် အနာဂတ် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးစနစ်များကို အကြီးအကျယ် ပုံသွင်းပေးပါလိမ့်မည်။ ယင်းသည် အထူးသဖြင့် ကင်ဆာကာကွယ်ရေးနှင့် ထိန်းချုပ်ရေးစနစ်များအတွက် မှန်ကန်ပါသည်။ အဆိုပါ ကူးစက်ရောဂါ သည် တရားဝင် ကြော်ငြာ ထား သော ပြည်သူ့ ကျန်းမာရေး အရေးပေါ် အခြေအနေ တစ် ခု ဖြစ် လာ ခဲ့ သောကြောင့် ၊ ကင်ဆာ ရောဂါ ရှိ သူ များ နှင့် ပတ်သက် ၍ ကြောက်မက် ဖွယ် ကြိုတင် ခန့်မှန်း ချက် နှစ် ခု မှန်ကန် လာ ခဲ့ သည် ။
ပထမ ခန့်မှန်း ချက် သည် သေ ခြင်း ၏ အန္တရာယ် ကို မြှင့်တင် ခဲ့ ပြီး COVID-19 ကူးစက်ရောဂါ တစ် ခု မှ ပြင်းထန် သော ရှုပ် ထွေး မှု များ ကို ခံနိုင်ရည်ရှိ ခြင်း ဖြစ် သည် ။ ယေဘုယျလူဦးရေနှင့်နှိုင်းယှဉ်လိုက်လျှင် ကင်ဆာရောဂါရှိသူများသည် COVID-19 ကြောင့် မကြာခဏ သေဆုံးခဲ့ကြသည်။ ဒုတိယ ခန့်မှန်း ချက် မှာ ပိတ်ဆို့ မှု များ ၊ ပိတ်ဆို့ မှု များ ၊ နှင့် လူမှုရေး အလှမ်းဝေး သော ဆောင်ရွက် မှု များ သည် ကင်ဆာ စောင့်ရှောက် မှု ဝန်ဆောင် မှု များ ကို အနှောင့်အယှက် ဖြစ် စေ လိမ့်မည် ဟု ဖြစ် သည် ။ ၂၀၂၀ တစ် ခု တည်း တွင် ၊ ကျန်းမာရေး စနစ် များ သည် နောက်ဆုံး တွင် ကင်ဆာ ရောဂါ စစ်ဆေး မှု ၁၀၀,၀၀၀ ကျော် ပျောက်ဆုံး ခဲ့ သည် ။
ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်များကို အတည်ပြုရန် သို့မဟုတ် အပြစ်တင်ရန် အသုံးပြုလေ့ရှိသော်လည်း ၂၀/၂၀ အမြင်အာရုံ၏ တန်ခိုးကို အဆက်မပြတ် အရည်အသွေးတိုးတက်မှုဘောင်အတွင်း တာဝန်သိသိဖြင့် အသုံးပြုကြသည်။ စွမ်းရည်မြင့်မားတဲ့ ကျန်းမာရေးစနစ်ရဲ့ အရေးပါတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ အရည်အသွေးတိုးတက်မှုက ထိရောက်မှု၊ ယုံကြည်စိတ်ချမှုနဲ့ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုကို မြှင့်တင်ပေးတယ်။ ဤကဲ့သို့သော အရည်အသွေးတိုးတက်မှုဘောင်အောက်တွင် ကင်ဆာကာကွယ်ရေးနှင့် ထိန်းချုပ်ရေးစနစ်များသည် ကူးစက်ရောဂါကို မည်သို့တုံ့ပြန်ပုံကို စောင့်ကြည့်ပြီး အကဲဖြတ်မည်ဖြစ်ပြီး လက်ရှိနည်းဗျူဟာအသစ်များကို အလိုက်သင့်ပြုပြင်ရန် သို့မဟုတ် အကောင်အထည်ဖော်ရန် သင်ခန်းစာများကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်သည်။
ထိရောက်ပြီး ပွင့်လင်းတဲ့ ကင်ဆာကာကွယ်ရေးနဲ့ ထိန်းချုပ်ရေး နည်းဗျူဟာတွေကို အသိပေးဖို့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ CoVID-19 ကူးစက်ရောဂါကို ပြည်နယ်တွေ ဘယ်လိုတုံ့ပြန်ခဲ့တယ်ဆိုတာ ကျွန်တော် အကဲဖြတ်ခဲ့တယ်။ အထူးသဖြင့် ပြည်နယ်ကင်ဆာထိန်းချုပ်ရေး အစီအစဉ်တွေကို အကဲဖြတ်လိုက်တယ်။ ကင်ဆာ ကာကွယ်ရေး နှင့် ထိန်းချုပ် ရေး ကစား သမား များ ၏ ကြီးမား ကျယ်ပြန့် သော ရှုခင်း ကို ထောက်ရှု ၍ ၊ ဤ ကင်ဆာ ထိန်းချုပ် ရေး အစီအစဉ် များ သည် နည်းဗျူဟာ များ ကို ညှိနှိုင်း ရန် နှင့် ပြည်နယ် တစ် ခု အတွင်း ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက် မှု ကြိုးပမ်း အားထုတ် မှု များ ကို ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက် ရန် ကူညီ ပေး သည် ။ ပြည်နယ်တစ်ခုစီမှာ ကင်ဆာထိန်းချုပ်ရေး အစီအစဉ်ရှိတယ်။ ဒီမှာ Iowa ရဲ့ အစီအစဉ်ပါ။ ဤ အစီအစဉ် များ သည် ရောဂါ ထိန်းချုပ် ရေး နှင့် ကာကွယ်ရေး စင်တာ ( စီဒီစီ ) မှ ရန်ပုံငွေ နှင့် နည်းပညာ ဆိုင်ရာ အကူအညီ ကို လက်ခံ ရရှိ နေ စဉ် ၊ အဆိုပါ အစီအစဉ် များ ဖန်တီး ရန် ပါဝင် သော အကြောင်းအရာ များ နှင့် လုပ်ငန်းစဉ် များ သည် ပြည်နယ် အသီးသီး နှင့် ပါဝင် သူ များ ၏ အမြော်အမြင် ရှိ ရန် ကျန်ရစ် ခဲ့ သည် ။ အခြေခံအားဖြင့် ဤအစီအစဉ်များသည် ပြည်နယ်တစ်ခုစီအတွင်း ကင်ဆာရလဒ်များ တိုးတက်ကောင်းမွန်စေရန် ပုံစံကြမ်း သို့မဟုတ် လမ်းညွှန်မြေပုံတစ်ခုအဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။
ရွယ်တူချင်း ပြန်လည်သုံးသပ်ထားတဲ့ အကဲဖြတ်ချက်က တော်တော်လေး ရိုးရှင်းပါတယ်။ ၂၀၂၂၊ အောက်တိုဘာလကစပြီး ပြည်နယ်ကင်ဆာအစီအစဉ်တိုင်းကို ဦးဆုံးရရှိခဲ့တယ်။ မတ် လ ၂၀၂၀ မတိုင်ခင် နောက်ဆုံး အသစ်ပြင်ဆင် ခဲ့ တဲ့ အစီအစဉ် တွေ ကို ကျွန်တော် ဖယ်ရှား ခဲ့ ပါ တယ် ။ မတ်လ ၂၀၂၀ မှာ ဒါမှမဟုတ် နောက်ပိုင်းမှာ အသစ်ပြင်ဆင်ထားတဲ့ အစီအစဉ်တွေထဲမှာ "COVID" ဝေါဟာရတွေအတွက် အဓိက စကားလုံးရှာဖွေမှုတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့တယ်။ ထို့နောက် ကျွန်တော် သည် အဆိုပါ တုံ့ပြန် သော အစီအစဉ် များ အကြား ယေဘုယျ အကြောင်းအရာ များ နှင့် ကွဲပြား မှု များ ကို ဖော် ထုတ် ရန် " COVID " စည်းကမ်း များ ပါဝင် သော အစီအစဉ် များ ကို အရည်အသွေး ကောင်းမွန် စွာ ဆန်းစစ် ခဲ့ သည် ။
နောက်ဆုံး တွင် ၊ ပြည်နယ် ၇ ခု သာလျှင် COVID-19 ကူးစက်ရောဂါ ကို တုံ့ပြန် သည့် အနေဖြင့် သူ တို့ ၏ အစီအစဉ် များ ကို လိုက်လျောညီထွေ ဖြစ် စေ ခဲ့ သည် ။ ထို ပြည်နယ် များ တွင် အီလီနွိုက် ပြည်နယ် ၊ မိုင်နီ ၊ နီဗားဒါ ၊ မြောက် ကာရိုလိုင်းနား ၊ ယူတာ ၊ ဗာမောင့် နှင့် ကျွန်တော် တို့ ၏ နေအိမ် ပြည်နယ် အိုင်အိုဝါ တို့ ပါဝင် သည် ။ ပြည်နယ် အများစု သည် ကျန်းမာရေး ညီမျှ မှု ကို အာရုံစိုက် မှု အချို့ နှင့်အတူ ၊ သတ်သတ်မှတ်မှတ် ဝန်ဆောင် မှု ပေး ပို့ မှု ကိစ္စရပ် များ ကို ဖြေရှင်း ခြင်း ဖြင့် သတ်သတ်မှတ်မှတ် ပြုစု စောင့်ရှောက် မှု လိုအပ်ချက် များ ကို ဖြည့်ဆည်း ခြင်း ဖြင့် ကူးစက်ရောဂါ ကို တုံ့ပြန် သည့် အနေဖြင့် သူ တို့ ၏ အစီအစဉ် ကို အလိုက်သင့် ပြုပြင် ခဲ့ ကြ သည် ။
"ကင်ဆာစစ်ဆေးခြင်းနှင့် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ စမ်းသပ်မှုပါဝင်မှုကို တိုးတက်ကောင်းမွန်စေရန် သူတို့၏အစီအစဉ်ကို အလိုက်သင့်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန်အတွက် COVID-19 ကူးစက်ရောဂါကို စီအိုင်အေက သတ်သတ်မှတ်မှတ် ကိုးကားဖော်ပြခဲ့သည်။ အိုင်အေ အစီအစဉ် အသစ် သည် ပြည်သူလူထု သတိပေး ခြင်း နှင့် ပစ်မှတ် ထား သော အသိုင်းအဝိုင်း ထုတ် လွှင့် မှု နှင့် ဆက်စပ် သော တိကျ သော စစ်ဆေး ရေး ပဏာမ ခြေလှမ်း များ ကို ဦးစားပေး ခဲ့ သည် ။ စစ်ဆေးရန် စနစ်အတားအဆီးများကို ဖယ်ရှားခြင်း၊ လူနာများ၏ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုမှုကို တိုးမြှင့်ရန် မူဝါဒများကို ထောက်ခံအားပေးခြင်းနှင့် မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာ အန္တရာယ် အကဲဖြတ်ချက်များရရှိနိုင်မှုကို တိုးမြှင့်ပေးခြင်းတို့ကို ဖယ်ရှားခြင်း။ (Semprini 2024).
အိုင်ဝါ ၏ အစီအစဉ် သည် အလုပ် သမား အင်အား ပြတ်လပ် မှု ကို ကိုင်တွယ် ဖြေရှင်း ခြင်း ဖြင့် ကင်ဆာ စစ်ဆေး မှု နှုန်း များ တိုးမြှင့် ခြင်း နှင့် ဆေး ဘက် ဆိုင်ရာ စမ်းသပ် မှု ပါဝင် မှု များ တိုးမြှင့် ခြင်း ဖြင့် COVID-19 ကူးစက်ရောဂါ ကြောင့် ဖြစ်ပွား ခဲ့ သော စိန်ခေါ် မှု များ ကို တုံ့ပြန် ရန် အထူး ရည်ရွယ် ခဲ့ သည် ။ အိုင်ဝါ ၏ ကင်ဆာ ကာကွယ်ရေး နှင့် ထိန်းချုပ် ရေး စနစ် ရင်ဆိုင် နေ ရ သော အမှန်တရား နှင့် အလွန် ကိုက် ညီ ရန် ဤ တုံ့ပြန် မှု ကို ကျွန်တော် တွေ့ ရှိ ခဲ့ သည် ။ မတ် လ ၂၀၂၀ မတိုင်ခင် ကြာမြင့် စွာ ကတည်းက အိုင်ဝါ ရှိ ဒေသ အများအပြား သည် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက် မှု အလုပ် သမား အင်အား ပြတ်လပ် မှု များ ကို ကြာမြင့် စွာ တွေ့ကြုံ ခဲ့ ရ သည် ။ သို့သော်လည်း ၊ ကူးစက်ရောဂါ သည် အိုင်ဝါ တွင် အလုပ် သမား အင်အား ပြတ်လပ် မှု ကို မ ဖြစ် စေ ခဲ့ သော်လည်း ၊ ကူးစက်ရောဂါ သည် ပြတ်လပ် မှု ကို ပိုမို ဆိုးရင့် စေ နိုင် သည် ။ ထို ကဲ့သို့ ကြောက်မက် ဖွယ် ရှုထောင့် တစ် ခု ကို တုံ့ပြန် ရာ တွင် ၊ အိုင်ဝါ ၏ အစီအစဉ် အသစ် သည် မျိုးစုံ သော အဆင့် များ တွင် အလုပ် သမား အင်အား ပြတ်လပ် မှု ကို ဖြေရှင်း ရန် ရည်ရွယ် ခဲ့ သည် ။
"အလုပ်သမားအင်အား ပြတ်လပ်မှုနဲ့ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးအပေါ် ယုံကြည်စိတ်ချမှုအပေါ် ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုရဲ့ ဆိုးရကျိုးဆက်တွေကို အိုင်အေရဲ့ အစီအစဉ်က ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။ ကင်ဆာစောင့်ရှောက်မှုရဲ့ ကဏ္ဍနှစ်ရပ်စလုံးမှာ ကတိကဝတ်တွေနဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေအတွက် တောင်းဆိုခြင်း။ ဦးစားပေး တစ် ခု က အိုင်အေ ၏ အွန်ကလော်ဂျီ အလုပ် သမား အင်အား ကို တိုးမြှင့် ရန် နှင့် ကွဲပြား စေရန် အသေးစိတ် လုပ်ဆောင် ချက် များ ကို ဖန်တီး ခဲ့ သည် ။ လက်ရှိ ဆရာဝန် များ နှင့် သူနာပြု များ ၏ ထိန်းသိမ်း မှု ကို ထောက်ပံ့ ရန် အလားအလာ ရှိ သော ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက် မှု ထောက်ပံ့ ပေး သူ များ ၏ ရေအိုင် ကြီးထွား ရန် အစောပိုင်း ပညာရေး အရင်းအမြစ် များ ဖြင့် စတင် ခဲ့ သည် ။ " (Semprini 2024)
အရေးအကြီးဆုံးကတော့ ပြည်နယ်တွေဟာ ကင်ဆာအစီအစဉ်တွေအတွင်း ကျန်းမာရေးဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းခြင်းရဲ့ အရေးကြီးမှုကို နားလည်ပုံရတယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်တွေ့ရှိခဲ့တယ်။ အိုင်အိုဝါကလည်း ခြွင်းချက်မရှိဘူး။ အမှန် မှာ ၊ အိုင်ဝါ ၏ အစီအစဉ် သည် ကျန်းမာရေး ညီမျှ မှု ကို အခန်း တစ် ခု လုံး ကို ရည်စူး ခဲ့ သည် ။ ဤအခန်းကြီးက ကင်ဆာထိန်းချုပ်မှု ဆက်တိုက်ရှိနေသော လက်ရှိကွာဟချက်များကို ပိုမိုဆိုးရင့်စေနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ထပ်မံဖော်ပြထားသည်။
ယင်းတို့သည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး အရေးပေါ်ကာလအတွင်း မှန်ကန်သောတုံ့ပြန်မှုများလော။ ဒါ ဟာ ကျွန်တော့် အလုပ် မဟုတ် ပါ ဘူး ၊ ဒီလို တောင်းဆို မှု တစ် ခု ပြုလုပ် ဖို့ လူ တစ် ယောက် ရဲ့ အလုပ် မ ဟုတ် ပါ ဘူး ။ ဤကင်ဆာအစီအစဉ်များကို ထိရောက်မှုရှိပါသလော။ အချိန်နဲ့ လုံလောက်တဲ့ ဂရုစိုက်မှုနဲ့ တစ်နေ့ကျရင် သိရပါလိမ့်မယ်။ မှန် ပါသည် ၊ အခြား ပြည်နယ် များ ၏ ရှေးဟောင်း ပီဒီအက်ဖ် များ နှင့် နှိုင်းယှဉ် လျှင် သက်ရှိ စာရွက်စာတမ်း တစ် ခု အဖြစ် အတော်လေး ရှုပ် ထွေး နေ ပြီး ဖြစ် သော ၊ အိုင်ဝါ ၏ ကင်ဆာ ထိန်းချုပ် ရေး အစီအစဉ် သည် ၊ COVID-19 ကူးစက်ရောဂါ ၏ အစောပိုင်း လ များ တွင် ကင်ဆာ ရောဂါရှင် များ နှင့် ထိန်းချုပ် ရေး စနစ် များ ၏ လိုအပ်ချက် များ ကို အတော်အတန် တုံ့ပြန် မှု နှင့် ကံကြမ်း ပေါ် ထွက် လာ ခဲ့ သည် ဟု ယခု ကျွန်တော် တို့ ပြော နိုင် ပါ သည် ။ တုံ့ပြန်မှုသည် ပန်းတိုင်တစ်ခုဖြစ်သော်လည်း အရည်အသွေးတိုးတက်မှု အဆက်မပြတ်တိုးတက်စေရန် နည်းလမ်းတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။
COVID-19 ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးအရေးပေါ် အရေးပေါ်အခြေအနေက နောက်ဆွေးနွေးချက်ထဲကို ပို၍ဝေးကွာသွားသည်နှင့်အမျှ ကျွန်ုပ်တို့သင်ယူခဲ့သည့် သင်ခန်းစာများကို ပျောက်ကွယ်သွားစေရန် ခွင့်မပြုရပါ။ အိုင်ဝါ ၏ ကင်ဆာ ထိန်းချုပ် ရေး အစီအစဉ် သည် အနာဂတ် အရည်အသွေး တိုးတက် မှု လုပ်ငန်းစဉ် များ အတွက် ဥပမာ တစ် ခု အဖြစ် ဆောင်ရွက် သည် ၊ တုံ့ပြန် မှု နှင့် လိုက်လျောညီထွေ သော ပြည်သူ့ ကျန်းမာရေး စနစ် များ အတွက် လိုအပ် ချက် ကို အလေးပေး ဖော်ပြ သည် ။ နောက်ထပ်အကျပ်အတည်းသည် အဘယ်အရာဖြစ်မည်ကို မခန့်မှန်းနိုင်သေးလျှင်ပင် ဤထူးခြားသော အရေးပေါ်အခြေအနေအတွင်း တွေ့ကြုံခဲ့ရသည့် စိန်ခေါ်ချက်များမှ သင်ယူခြင်းအားဖြင့် အိုင်အိုဝမ်လူမျိုးအားလုံးကို မည်သည့်အကျပ်အတည်းကာလတွင်မဆို ကြည့်ရှုစောင့်ရှောက်ပေးမည်ကို သေချာစေသည့် ပို၍တုံ့ပြန်မှုရှိသော ကျန်းမာရေးစနစ်တစ်ခုကို ဖန်တီးနိုင်ပါသည်။
စာရေးဆရာအကြောင်း
Jason Semprini, PhD, MPP ၊ ကျန်းမာရေး အပေါ် မူဝါဒ များ ၏ အကျိုး သက်ရောက် မှု ကို စုံစမ်း စစ်ဆေး သော ကျန်းမာရေး ဝန်ဆောင် မှု သုတေသီ ။ သူဟာ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဌာန ဒက်စ် မွိုင်းစ်တက္ကသိုလ်မှ လက်ထောက်ပါမောက္ခ။ သူဟာ ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုများတွင် ပါရဂူဘွဲ့ကိုင်ထား နှင့် မူဝါဒ အိုင်အိုဝါတက္ကသိုလ်မှ ပြီးတော့ a ဆရာတော်’s ပြည်သူ့မူဝါဒမှာ ချီကာဂိုတက္ကသိုလ်မှ.