နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ရောင်ပြန်ဟပ်ချက်တစ်ခု

ရစ်ချတ် L.Deming, MD မှ

"လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ရဲ့ စကားလုံးတွေဟာ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ရဲ့ ဘာသာစကားနဲ့ လာမယ့်အသံကို စောင့်ကြိုနေပါတယ်။ ပြီးတော့ အဆုံးသတ်ဖို့ဆိုတာ အစပြုဖို့ပါ။" -T.S. Eliot

နှစ်ကုန်ပိုင်းကို ကျွန်တော်တို့ ချဉ်းကပ်လာတာနဲ့အမျှ ဒီနှစ်မှာ ကျွန်တော်တို့ သင်ယူခဲ့တာတွေကို စဉ်းစားဖို့ အချိန်ယူသင့်ပါတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ ရရှိခဲ့တဲ့ အသိပညာကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ရှေ့ဆက်လမ်းကို အလင်းရောင်ပေးဖို့ ဘယ်လိုအသုံးပြုနိုင်မလဲဆိုတာ စဉ်းစားဖို့ သင့်တော်ပါတယ်။ ၂၀၂၁ ကို အပြုသဘော ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု တစ်နှစ်လို့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။ ၂၀၂၀ ဟာ တုန်လှုပ်ချောက်ချားပြီး စိတ်ရှုပ်ထွေးနေတဲ့ နှစ်တစ်နှစ်ပါ။ ကင်ဆာထိန်းချုပ်မှုလောကမှာ ကျွန်တော်တို့ဟာ ကိစ္စရပ်တွေကို ဆိုင်းငံ့ထားပြီး အသက်ရှူပြီး ကူးစက်ရောဂါရဲ့ အရေးတကြီးကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းဖို့ ကြိုးစားခဲ့ကြတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ ကင်ဆာထိန်းချုပ်မှု (ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်း၊ စစ်ဆေးခြင်း၊ ကုသမှု၊ သုတေသန၊ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူပြုစုစောင့်ရှောက်မှုနဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု) လိုအပ်ပြီး အရေးကြီးတယ်ဆိုတာ သိလိုက်ရတယ်။ သက်သေ အထောက်အထား - အခြေပြု ကင်ဆာ ထိန်းချုပ် ရေး ကြိုးပမ်း အားထုတ် မှု များ နှောင့်နှေး ခြင်း သည် အနာဂတ် တွင် ကင်ဆာ ၏ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုး ကို သံသယ ဖြစ် စရာ မ ရှိ ပါ ။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ဟာ "နှစ်/နှစ်/နှစ်နဲ့" နှစ်ဖြစ်လာတာပါ။ ၂၀၂၀ လောက်မှာ COVID ရောဂါရှိတဲ့ လူနာတွေကို ဘယ်လိုပြုစုစောင့်ရှောက်ရမယ်ဆိုတာနဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးပျံ့နှံ့မှုကို လျော့နည်းစေဖို့ သင်ယူခဲ့ကြတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ COVID ရောဂါရှိတဲ့ လူနာတွေကို ဆက်ပြီး ကြည့်ရှုစောင့်ရှောက်ခဲ့ကြပြီး ကာကွယ်ခြင်း၊ စစ်ဆေးခြင်းနဲ့ သုတေသနတွေကို ပြန်အာရုံစိုက်ပြီး ကင်ဆာထိန်းချုပ်နည်းတွေကို အထောက်အထားအခြေပြုတဲ့ ကင်ဆာထိန်းချုပ်နည်းတွေဆီ ပြန်သွားခဲ့ကြတယ်။ ဒီနှစ် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အိုင်ဝါ ကင်ဆာ ကော်ပိုရေးရှင်း ထိပ်သီးအစည်းအဝေးမှာ ကင်ဆာရဲ့ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးကို လျှော့ချဖို့ ကျွန်တော်တို့ သင်ယူခဲ့တာတွေကို ဝေမျှပြီး ကိုယ့်ကိုယ်ကို ပြန်ကတိပြုခဲ့ကြတယ်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ လူမှုရေးတရားမျှတမှု၊ ကွဲပြားမှု၊ ညီမျှမှု၊ ပါဝင်မှုနဲ့ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ လူမှုရေးပိုင်းဖြတ်ချက်တွေကို ပြန်အာရုံစိုက်လာစေခဲ့တယ်။ အိုင်အိုဝါကင်ဆာမှတ်ပုံတင်စာအုပ် ၂၀၂၁ အိုင်အိုဝါမြို့ကင်ဆာမှတ်ပုံတင်စာအုပ်က "ကင်ဆာရောဂါ သဘောထားကွဲလွဲမှုတွေကို လူမျိုး/လူမျိုးစုက စဉ်းစားဖို့ ဘာကြောင့် အရေးကြီးတာလဲ" ဆိုတဲ့ မေးခွန်းကို ဖြေဆိုခဲ့တယ်။ အိုင်ဝါ ၏ လူမည်း လူဦးရေ သည် အသက် ၅၀-၇၉ နှစ် အတွက် လူမျိုးရေး / လူမျိုးစု အားလုံး ၏ ကင်ဆာ ဖြစ်ပွား မှု နှုန်း အ မြင့် ဆုံး ရှိ ကြောင်း ကျွန်တော် တို့ သိရှိ ခဲ့ ရ စဉ် ၊ အိုင်ဝါ ၏ လူဖြူ လူဦးရေ သည် ထို အသက် ၈၀ နှင့် အသက် ပိုကြီး သူ များ အကြား အ မြင့် ဆုံး နှုန်း ရှိ သည် ။ ကင်ဆာရောဂါသည် လူဖြူများနှင့် နှိုင်းယှဉ်လိုက်လျှင် အသက်အရွယ်အတော်ငယ်လေးတွင် လူမည်းလူဦးရေကို ထိခိုက်စေကြောင်းကိုလည်း ကျွန်ုပ်တို့သိရှိခဲ့ကြရသည်။ ဤ အသိပညာ သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ် တွင် အိုင်ဝါ တွင် ကင်ဆာ ကျန်းမာရေး မ တူညီ မှု များ ကို လျှော့ချ ရန် ကြိုးပမ်း အားထုတ် မှု များ ကို ကတိပြု ရန် ကျွန်ုပ် တို့ ကို တောင်းဆို သင့် သည် ။

၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ ကိုယ်ပိုင်ခရီးစဉ်ကို ပြန်ပြောင်းသုံးသပ်တဲ့အခါ အဲဒီလိုလုပ်ဖို့ ဖိတ်ခေါ်ပါတယ်။ စဉ်းစားဆင်ခြင်ဖို့ အချိန်ယူပါ။ ကျွန်ုပ် သည် ကျွန်ုပ် ၏ လူနာ များ ၊ အထူးသဖြင့် ကုသ ၍ မ ရ နိုင် သော ကင်ဆာ ရောဂါ ရှိ သော ကျွန်ုပ် ၏ လူနာ များ ၊ " ကျွန်တော် တို့ နောက်ဆုံး တွေ့ဆုံ ကတည်းက ဘာ က ခင်ဗျား ကို အပျော် ရွှင် ဆုံး ဖြစ် စေ ခဲ့ သလဲ " ဟု မကြာခဏ မေး လေ့ ရှိ သည် ။ ဒီမေးခွန်းကို ကိုယ့်ကိုယ်ကို မေးတယ်။ သူ တို့ ထာဝစဉ် အသက် ရှင် ချင် တယ် လို့ ထင် တဲ့ လူ တွေ ကို ကျွန်တော် တို့ အားလုံး သိ ကြ တယ် ဒါပေမဲ့ သူ တို့ ကိုယ်တိုင် ပျော် ရွှင် စေ ဖို့ ဒါမှမဟုတ် တခြား သူ တွေ ကို ရွှင်လန်း စေ ဖို့ ဒီ နေ့ ဘာ လုပ် နိုင် မ လဲ ဆိုတာ သဲလွန်စ မ ရှိ တဲ့ သူ တွေ ကို ကျွန်တော် တို့ အားလုံး သိ ကြ တယ် ။ ဘဝရဲ့ ကြီးမားတဲ့မေးခွန်းတွေကို စဉ်းစားဆင်ခြင်ဖို့ အချိန်ယူတာက ကမ္ဘာပေါ်မှာရှိတဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့နေရာကို နားလည်ဖို့ မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပါတယ်။

ရှေ့ဆောင်ဆရာဝန် ဒေါက်တာ ဝီလျံ အော့စလာက "ဆရာဝန်ကောင်းတစ်ယောက် ရောဂါကုသပေးတယ်။ ဆရာဝန်ကြီးက ရောဂါရှိတဲ့ လူနာကို ကုသပေးတယ်။" ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုတွင် ပါဝင်သူတိုင်းလည်း အလားတူပင်။ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ အတွေးအခေါ်နှင့် ဝိညာဉ်ရေးအရ အတိုင်းအတာများအပါအဝင် လူနာအားလုံးကို ကြည့်ရှုစောင့်ရှောက်ပေးခြင်းပါဝင်သည်။ လူနာတစ်ဦးကို ပြုစုစောင့်ရှောက်ပေးသည့် ကျွမ်းကျင်သောပြုစုစောင့်ရှောက်သူတစ်ဦးသည် အခြားလူသားတစ်ဦးကို ကြည့်ရှုစောင့်ရှောက်ပေးသည့် လူသားတစ်ဦးဖြစ်သည်။ ဒါက လူသားတွေရဲ့ အနှစ်သာရပါ။

၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ ကျွန်တော် ဖတ်ခဲ့တဲ့ ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်ကို ဝေမျှချင်ပါတယ်။

လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်တွေတုန်းက မနုဆိုက်ဗေဒပညာရှင် မာဂရက် မီဒ်ကို ယဉ်ကျေးမှုတစ်ခုမှာ ယဉ်ကျေးမှုရဲ့ ပထမဆုံးလက္ခဏာလို့ သူယူဆခဲ့တဲ့အရာကို ကျောင်းသားတစ်ယောက်က မေးခဲ့တယ်။ ကျောင်းသားက မီဒ်သည် ငါးခေါက်များ သို့မဟုတ် ရွှံ့အိုးများ သို့မဟုတ် ကြိတ်ဆုံကျောက်များအကြောင်း ပြောဆိုမည်ဟု မျှော်လင့်ခဲ့သည်။

သို့သော် ရှေးယဉ်ကျေးမှုတွင် ယဉ်ကျေးမှု၏ ပထမဆုံးလက္ခဏာမှာ ကျိုးပဲ့ပျက်စီးသွားပြီးနောက် ကုသမှုခံယူခဲ့ရသည့် အမဲသားဖြစ်ကြောင်း မီဒ်က ပြောခဲ့သည်။ တိရစ္ဆာန်လောကမှာ ခြေကိုချိုးမယ်ဆိုရင် သေဆုံးသွားမယ်လို့ မီဒ်ရှင်းပြတယ်။ အန္တရာယ်ကနေ ထွက်ပြေးလို့မရဘူး၊ သောက်ဖို့ မြစ်ကိုသွားနိုင်တယ် ဒါမှမဟုတ် အစားအစာရှာလို့မရဘူး။ ခင်ဗျားတို့ဟာ သန္ဓေသားတွေအတွက် အသားပါ။ အရိုးကိုကုသနိုင်လောက်အောင် ရှည်လျားတဲ့ ခြေတစ်ဖက်ကို ဘယ်တိရစ္ဆာန်မှ မရှင်သန်နိုင်ဘူး။

တစ်စုံတစ်ဦးသည် လဲကျသွားသူနှင့်အတူနေရန် အချိန်ယူပြီး ဒဏ်ရာကိုချည်နှောင်လိုက်ပြီ၊ ထိုသူကို ဘေးကင်းရာသို့ သယ်ဆောင်သွားပြီး ပြန်နာလန်ထူမှုမှတစ်ဆင့် ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကို ပြုစုစောင့်ရှောက်ပေးခဲ့ကြောင်း သက်သေသာဓကဖြစ်သည်။ အခက်အခဲ မှတစ်ဆင့် အခြား သူ တစ် ဦး ကို ကူညီ ခြင်း သည် ယဉ်ကျေးမှု စတင် သည့် နေရာ ဖြစ် သည် ဟု ၊ မီဒ် က ပြော ခဲ့ သည် ။ တခြား သူ တွေ ကို အမှုဆောင် ချိန် မှာ ကျွန်တော် တို့ အတတ် နိုင် ဆုံး ရှိ နေ ကြ တယ် ။ ခက်ခဲသောကာလတစ်လျှောက် အခြားသူများကို ကူညီပေးခြင်းသည် ကျွန်ုပ်တို့၏လူသားတို့၏ အမှတ်လက္ခဏာတစ်ခုဖြစ်သည်။

ဒီနှစ် ကဗျာလင်္ကာမှာလည်း စိတ်သက်သာမှုရခဲ့ပါတယ်။ ကဗျာဆရာဟောင်း ဒဗလျူအက်စ် မာဝင်ဆီက အကြိုက်ဆုံး ကဗျာတစ်ပုဒ်နဲ့ နိဂုံးချုပ်ချင်ပါတယ်။  ဒီမှာ အတူလို့ခေါ်ပါတယ်။

ဒီနေ့ခေတ်မှာ ကျွန်တော်တို့ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် တွယ်ကပ်နေတာကို မြင်နိုင်ပါတယ်
ကျွန်တော်တို့ဟာ ရေလက်ကြားကနေ ပျံ့နှံ့သွားတာနဲ့အမျှ
ခင်ဗျားတို့ဆီကနေ ကာကွယ်ဖို့ မင်းကို တွယ်ကပ်နေပါတယ်
ဖယ်ရှားခံရပြီး ခင်ဗျားက ကျွန်မကို တွယ်ကပ်နေတာပါ။
ခင်ဗျားတို့ဆီကနေ ဝေးကွာသွားတာကို မတားဆီးဖို့
ကျွန်တော်တို့ ဆုပ်ကိုင်ထားတဲ့ ကမ်းခြေတွေက တောက်ပနေတာကို မြင်ရတယ်
တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် မြန်မြန်ဆန်ဆန် မောင်းနှင်နေတဲ့
နေ့အလင်းရောင်ဟာ ကျွန်တော်တို့အပေါ်မှာ မကြားရဘဲ ပြေးသွားတယ်
နေ့အလင်းရောင်မှာ ဘယ်လောက်ကြာကြာ သယ်ဆောင်သွားမလဲ
ညဘက်မှာ ဘယ်လောက်ကြာကြာ အတူတကွ တွယ်ကပ်နေမလဲ
ဘယ်နေရာမှာ အတူတကွ သယ်ဆောင်သွားမလဲ

-W.S.S. Merwin, "ဒီမှာ အတူတကွ"

ဒေါက်တာ ရစ်ချတ် ဒီမင် သည် အိုင်ဝါ ကင်ဆာ ကုမ္ပဏီ ဒါရိုက်တာ များ ၏ ဒုတိယ ဥက္ကဌ ၊ အိုင်အိုဝါ ၊ ဒက်စ် မွိုင်းစ် ရှိ မာစီ ကင်ဆာ စင်တာ ၏ ဆေး ဘက် ဆိုင်ရာ ဒါရိုက်တာ ၊ နှင့် အထက် + ကင်ဆာ ကို ကျော်လွန် ၍ တည်ထောင် သူ တစ် ဦး ဖြစ် သည် ။